Wim Hofman’s ‘Het Nollebos’


Op de valreep van het 100-jarig jubileumjaar van burgemeester Carel Albert van Woelderen heeft het bestuur van de stichting VanWoelderenpark het werk van Wim Hofman ‘Nollebos’ aangekocht.

Het moest Wim Hofman zijn om in 2015 op een ludieke wijze te reageren op het voorstel van de projectontwikkelaars om in het park te bouwen. Als bij de bevolking van Vlissingen de commotie rondom de 240 te dumpen huisjes met een wellness hotel in alle hevigheid losbarst komt Hofman in actie en produceert hij dit unicum voor zijn wekelijkse column in de PZC.

Waarom uniek? Met Nollebos verlaat de kunstenaar het repertoire van kinderverhalen. Hier betreedt hij de wereld van politieke stripverhalen met passende, steekhoudende beeldkracht en satire. Hij verwisselt de warme, veilige wereld van kinderen en fantasie voor de kille realiteit van een maatschappij gerund door apathische volwassenen. Een wereld die te vaak berust op geld en macht waarin sommigen geen zier interesse hebben voor natuur.

Uniek is het omdat dit juist een verhaal illustreert waarin menige Zeeuw het symbolisme herkent: dat van een steeds meer wegkwijnende ongerepte natuur. Eerst langzaam en mondjesmaat in de jaren ‘60 en ’70 om daarna in stroomversnelling te geraken en sinds de eeuwwisseling als een soort doorwoekerende kanker. Nollebos is een aaneenschakeling van vier steeds wisselende maar herkenbare beelden. Het zijn alle vier momentopnamen uit een slow motion picture. Het is uniek omdat Hofman op eenvoudige maar slimme wijze poëzie met cynisme combineert door gebruik te maken van staccato woorden. Achter het woord ‘zaag’, driemaal kort na mekaar, schuilt een milde vorm van agressiviteit. Het woordje ‘weg’ komt tweemaal voor, eerst als een weg voor het autoverkeer, daarna om de toeristen letterlijk ‘weg te krijgen’. Tenslotte het woord ‘toeristen’, viermaal denigrerend verbloemd, is een sarcastische verwijzing naar een onmisbare bron van inkomsten die tegenwoordig voor velen, vooral langs de kust, gepaard gaat met overlast. De grens van de toeristische druk is bereikt!

Toerist

Bijna iedereen in Zeeland weet wel wat een toerist is. Iedereen heeft er wel eens een toerist of meerdere toeristen gezien of meegemaakt. Een toerist is iemand die langzaam met zijn auto op smalle wegen rondrijdt; achterop de auto een paar fietsen met reflectoren. Toeristen zijn mensen die het alledaagse en hun huis ontvluchten. Daarin lijken ze op een vluchteling. Soms worden ze dan ook opgevangen in onderkomens die iets vluchtigs hebben: stacaravans die dicht bij elkaar zijn gezet en samen iets van een kamp hebben. De toeristen profiteren daar van elkaars geluiden, etensgeuren en gewoonten en wennen zo snel aan elkaar. Een toerist zoekt graag andere toeristen op en houdt van drukte. ‘Het schijnt de wereld is vol drinkers en vol eters en wie weet is de hemel wel het enige tranendal’(Lucebert). Een toerist is iemand die uitbundig naar ons zwaait vanaf zijn catamaran terwijl wij mogen wachten voor een brug die een tijdlang openblijft, want er komt nog een toeristenjachtje aan. Een toerist is een stilstaande fietser met een helm op het hoofd en een landkaart in de hand en die zich afvraagt of hij in het centrum is. Een toerist is iemand die niet weet waar je een treinkaartje kan kopen. Een toerist is iemand die ver van huis aan anderen zijn afschrikwekkende tatoeages wil laten zien. De toerist is iemand voor wie je bordjes plaatst met: pas op zand, pas op golven, pas op paaltjes. Een toerist is iemand die worteltjes wil eten en daarom om Möhren vraagt. De winkelmeisjes schieten dan in de slappe lach. Duits was een keuzevak. Een toerist is vaak moe op vakantie en ligt daarom aan het strand en droomt van thuis. Een toerist is vooral iemand aan wie je geld kunt verdienen. Een toerist is Iemand die op een bankje zit, aan een ijsje likt, dat daardoor steeds kleiner wordt en naar de zon kijkt, die steeds groter lijkt te worden. Maar dat is maar even, want die zon is ook zo weg. Vakanties zijn kort. Wij weten best wat een toerist is. Soms zijn we zelf toerist.

Tekst uit het boek Bramen plukken, Uitgeverij Den Boer/ De Ruiter, Vlissingen, 2016, pagina 155

Het bestuur van de stichting heeft met Hofman gesproken. Deze heeft zijn fiat gegeven om dit werk op haar site te plaatsen mits verder geen commerciële activiteiten ermee ontplooid worden. De stichting ziet dit luministisch-divisionistisch kunstwerk als een soort boegbeeld in haar strijd tegen grootschalige commerciële exploitatie in ons kwetsbaar natuurgebied en tegen de bouw van grote privé structuren die de ziel en de belevenis van dit sociaal park voor altijd de das zullen omdoen.