Actueel

‘Teruggeven aan de natuur’

Net zoals bij de onlangs beëindigde werkzaamheden om de DOS tennis banen en het voormalig clubhuis te verwijderen wil de stichting VanWoelderenpark dat de huidige sauna locatie ook teruggeven wordt aan de natuur. Deze filosofie is nu eindelijk in werking getreden bij de gemeente in haar lange termijn visie voor dit stukje park aan de voet van de duinen op slechts 300 meter van de sauna. De gemeente schakelt zelfs hierbij haar eigen stads ecoloog in om dat te verwezenlijken en is dus blijkbaar zeer trots op haar keuze.
De sauna locatie wordt in dat geval voor het grootste deel ‘kreekwater’ met een historiserende esplanade tegenover de kardinaal noord fontein (zie onze kaart en onze visualisatie bij ons streefbeeld). Voor de huidige sauna zijn er twee alternatieve locaties die geschikter zijn:

  1. een locatie in de vernieuwde Spuikom achter de boulevard en tegenover CineCity.
  2. de uitgerekte locatie tegenover het etablissement Kanovijver aan de andere kant van de Burgermeester van Woelderenlaan en aan een idyllische, historische kreek uit de inundatie van 1945 (zie ons bijzonder streefbeeld alternatief van onze architect voor de projectontwikkelaars hier en op deze site bij ’streefbeeld’).

De sauna gebouwen weghalen voor natuurontwikkeling was ook het logisch en terecht voorstel in Robbert Trompetter’s scherpe analyse destijds als ruimtelijke ordening en milieu deskundige bij de ZMF (Zeeuwse Milieu Federatie). Trompetter:

‘Een schitterende verrassing is ook de Stichting VanWoelderenpark een zevental ingrepen heeft geïntroduceerd die precies ingaan op schoonheid, natuur én cultuurhistorie. De visie van de gemeente en de voorgestelde ingrepen bijten elkaar vaak niet’.

Feestelijke opening van DOS tennisclub langs de Zwaneburgse weg op 22 april 1961. Helemaal aan de horizon de in aanbouw zijnde wijk Pauwenburg achter de Burgemeester van Woelderenlaan. Daartussen was het nog een brak terrein waar koeien graasden (Beeldbank Zeeland, Fotocollectie Vlissingen, nr 1032).

Foto genomen precies op dezelfde locatie en hoogte achter de windscherm op 1 mei 2023. Het terrein is nu eufemistisch ‘ teruggegeven aan de natuur ‘.

In de voetsporen van Robbert Trompetter komt in een brief van de Nederlandse Tuinenstichting aan het college van B&W het advies om in ons park het ingezette bouwproces te stoppen.

Kruispunt

Het slepend conflict tussen de bevolking en haar gemeentelijke bestuurders is nu op een kruispunt beland. Van de beoogde park vriendelijke toekomstvisie van het college een halve eeuw geleden in 1974 om in het hart van het park aan het water een theeschenkerij of een pannenkoekenhuis te plaatsen zonder logies is er uiteindelijk niets van gekomen. Integendeel, door het initiatief van voormalige kroegbaas Daan Bruinooge werd, kort daarna in 1981, zeven jaar later en nu als wethouder, de theeschenkerij omgewisseld voor een sauna. Naar de sauna gaan was toen nog een populaire tijdverdrijf. Vandaag de dag kan vrijwel iedereen een kleine sauna cabine plaatsen in zijn eigen huis. Tussen Daan Bruinooge en Piet Hardenberg van de sauna in de Scheldestraat was er een hechte familieband (neven) en dus was het logisch om aan hem te vragen de nieuwe locatie te wisselen met deze in de Scheldestraat. We hebben nu te maken met het funest resultaat van een politieke dwaling destijds dat ingrijpende gevolgen zou kunnen hebben voor de integriteit, belevenis en leefbaarheid van het park.

Bier drinken op de stoep van Skandia Sauna tijdens het ringrijden in de Scheldestraat in 1980, net voor de verhuizing naar het nieuw aangelegd park.

Net aangelegd schelpenpad met knotwilgen. In het verlengde de sauna in aanbouw met daarnaast het huis van de eigenaren. Let op het feit dat hier geen zes Finse verhuurhuisjes in aanbouw zijn. Deze huisjes waren pas later oogluikend door het college toegestaan (wat in strijd was met het bouwen van logies verstrekkende accommodaties) omdat Hardenberg geen toestemming kreeg voor uitbreiding. De provincie was toen fel gekant tegen zijn uitbreidingsplannen (zie ook luchtfoto genomen in 1982).

Officiële opening door burgemeester Th.J. Westerhout (2e van rechts) en in aanwezigheid van o.a. de wethouders Bruinooge (handen in broekzak), Adan en Hoefkens, van het nieuwe Scandia Sauna complex in het pas aangelegde recreatiegebied Westduin.
Het echtpaar Piet en Riny Hardenberg openden in 1970 hun sauna in het clubgebouw van voetbalvereniging Vlissingen aan de Irislaan, drie jaar later verhuisde de sauna naar de Scheldestraat tot de opening van deze nieuwe sauna.

Duidelijke keuze

Een duidelijke keuze moet worden gemaakt tussen het grootschalig brengen van de stad in het park (beton, steen, staal, glas, geluid, licht en meer verkeer) en de ruimte op een natuurvriendelijke, esthetische manier teruggeven aan de natuur (meer water, redden van oude bomen op een vierde klein eiland met een Japanse tuin) waarbij het park een metamorfose ondergaat met fraaie uitzichten en verre zichtlijnen tot aan de duinen toe.

streefbeeld-stichting-van-woelderen-park-2021-sauna-na

Mocht het plan van de projectontwikkelaar doorgaan dan zou dit betekenen dat voor de vierde keer een sauna wordt gebouwd in Vlissingen door ingrepen van dezelfde eigenaar: drie keer als uitbater (Irislaan, Scheldestraat en Park Westduin) en de vierde keer door het te verkopen aan VG-D die op dezelfde locatie merkwaardig genoeg opnieuw een sauna wil realiseren, ook met 6 huurhuisjes. Verderop in de Scheldekwartier, op circa 3 km van het park en op de 31e verdieping van de VG-D ‘Zeelandtoren’ zou een sky-restaurant en wellness centrum gerealiseerd worden met meerdere sauna’s en een infinity pool. Als kers op de taart komt nog, eveneens door VG-D in samenwerking met AVV Beheer, een ‘weelderige wellness’ op slechts 500 meter van het park in het kolossaal, 18 verdiepingen hoog Britannia hotel op de boulevard. Dat zijn dus drie exclusieve sauna’s en wellness een paar kilometers van elkaar verwijderd. Deze sauna’s zullen ongetwijfeld met elkaar gaan concurreren waardoor de sauna in ons stadspark, zonder hotelfunctie, nauwelijks of niet rendabel zal zijn in relatie tot de heel zware investering. De terechte vraag die gesteld moet worden is: waarom deze obsessie met sauna’s en wellness in Vlissingen?

Bovendien de grond aangekocht door de gemeente van de Heidemaatschappij was in de jaren ‘70 nog zilte weidegrond met grazende koeien. Vijftig jaar later is het beeld totaal anders met als resultaat een prachtig volwassen park dat door de bevolking zeer geliefd is. VG-D Vastgoedontwikkeling heeft ook het oude familie eetcafé ‘De Kanovijver’ dat verder in het park gelegen is gekocht. Zodra alle obstakels voor de bouw van de sauna verdwenen zullen zijn zal VG-D intensief gaan werken aan een plan voor de bouw van een enorm hotelcomplex met appartementen.

Bij de toekomstige sauna kan gemakkelijk een hotel verdieping toegevoegd worden ter realisatie van een all-in wellness. Het verleden heeft ons bewezen dat, wat het park betreft, fluwelen bestemmingsplan wijzigingen een fluitje van een cent zijn. Zoals het nu op de tekentafel staat is het niet compleet en nauwelijks rendabel. De 126 parkeerplaatsen die nodig zijn voor het hotel zijn reeds sluw geprojecteerd (zie plattegrond ontwerp) De 6 ‘huurappartementen’ kunnen, na verhoging tot de andere bouwlagen, ieder verkocht worden als exclusief ‘herenhuys’ in ‘één van de mooiste parken van Nederland’. Het resterend deel kan daarna aangeboden worden als het vijf sterren ‘Swaenenburg wellness resort’ aan een hotelketen zoals Fletcher Hotels. Dit denkbeeldig scenario kan moeilijk gestopt worden mits men zich nu eindelijk realiseert wat voor een manipulatief impact VG-D Vastgoedontwikkeling op het park heeft. Een park dat een halve eeuw geleden werd gecreëerd voor haar bevolking om er te wandelen en te spelen en niet om naar de sauna te gaan laat staan om erin te overnachten. Het hier gepresenteerd beeld is totaal anders dan wat het college als doel voor oog had midden jaren ’70 (een theeschenkerij). Het imposant en dominerend gebouw staat haaks op de zachte Finse houten structuren die los van elkaar geplaatst zijn en die na 44 jaar bijna helemaal ingekapseld zijn in het verwilderd groen waaronder een monumentale treurwilg en rode meidoorns.

Natuurmonumenten heeft ten tijde van de hele ‘streefbeeld discussie’ nog een poging gedaan om het 45 hectare groot natuurgebied te kopen van de stad. De gesprekken liepen op niets want er was door vorige wethouders aan projectontwikkelaars in het verleden beloofd dat ze in het park mochten bouwen.

Nergens in de wereld heeft een stad zo weinig respect voor haar kostbaar cultuurhistorisch groen!

Artist impression van het gebouw zoals het nu geprojecteerd wordt met de 6 huurappartementen op de voorgrond met de grote raampartijen.

Artist ‘construction’ met Lego blokkendozen.

Het wellness als voltooid project met de vierde bovenlaag en de 6 ‘herenhuysen’.

Fort de Nolle 2.0 (Foto Jonathan Andrew)